Cùng với sự kiện Tenet hoãn chiếu, lần đầu tiên trong suốt 45 năm, mùa phim bom tấn hè của Hollywood chưa bao giờ ảm đạm đến thế.
Sau 1 tháng phân vân, Warner Bros. buộc phải hoãn lịch ra mắt Tenet của đạo diễn Christopher Nolan vô thời hạn. Kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát từ tháng 3, nền công nghiệp phim ảnh và những người yêu phim đã mong chờ Tenet có thể cứu lấy phần nào mùa phim hè năm nay.
Nếu có một dự án có thể thu hút người ta trở lại rạp phim sau hàng tháng trời ru rú trong nhà, đó phải là siêu phẩm đến từ bộ não đã làm nên The Dark Knight (Kỵ Sĩ Bóng Đêm), Inception và Dunkirk, Christopher Nolan – người luôn đấu tranh cho những giá trị đích thực của điên ảnh.
Nhưng khi các ca nhiễm bệnh tăng cao trên khắp lãnh thổ nước Mỹ, các chủ rạp nhận ra việc mở rạp lúc này là vô cùng rủi ro. Ngày công chiếu Tenet ở Bắc Mỹ chuyển từ giữa tháng 6 đến giữa tháng 8. Tuy nhiên, người Mỹ, dù yêu phim đến đâu, nhận ra một bộ phim bất kể hay đến thế nào cũng không đáng để liều mạng hay tiếp lửa cho cuộc khủng hoảng y tế đang càn quét nước họ.
Trong lúc chờ đợi đến viễn cảnh bình thường trở lại, khi các mọt phim phải thỏa mãn cơn khát qua các dự án màn ảnh nhỏ, chúng ta hãy dành vài phút suy ngẫm về một viễn cảnh tương lai của điện ảnh thiếu mùa phim hè và bài học có thể được rút ra từ hoàn cảnh không may này.
Một cánh én không thể làm nên mùa xuân
Cái tên Tenet ở thời điểm này đại diện cho cả Hollywood. Nolan được ca ngợi là không kém cạnh những anh hùng trong phim của ông – vị cứu tinh của nền điện ảnh ở những lúc khốn cùng.
Nỗi ám ảnh với các bộ phim thương hiệu Nolan là điều dễ hiểu. Nolan là một trong số đạo diễn ít ỏi còn lại của Hollywood có khả năng làm nên một bộ phim gốc, không phụ thuộc vào bất cứ thương hiệu điện ảnh, truyện tranh, hay bất kỳ vũ trụ mở rộng nào. Thế mà, phim của ông vẫn có thể đem về thành tích phòng vé giống như bất kì bộ phim siêu anh hùng nào. Tác phẩm của Nolan to lớn, đắt đỏ và là thứ cần phải ngồi ở rạp IMAX mới có thể thưởng thức trọn vẹn.
Trước cả khi đại dich kéo đến, Tenet đại diện cho hi vọng cuối cùng của Hollywood về một một thời đại dần bị lãng quên trong thời buổi những thương hiệu điện ảnh lên ngôi. Thời đại mà một bộ phim gốc vừa có thể cạnh tranh tượng vàng Oscar, vừa công phá phòng vé thành công.
Nếu Tenet ra mắt trót lọt trong giai đoạn đại dịch, Hollywood có thể tự hào tuyên bố chiến thắng của họ trong việc vượt qua mối đe dọa của virus Corona, vượt qua các nền tảng streaming, và hơn hết là nhận định các biên kịch của kinh đô điện ảnh Mỹ đã cạn kiệt sức sáng tạo.
Chúng ta luôn dễ bị cám dỗ bởi giải pháp toàn năng tự động giải quyết các vấn đề: một vị cứu tinh có thể cứu giúp chúng ta, một liều vaccine có thể giữ chúng ta an toàn hay vào một ngày nào đó, mọi thứ bỗng dưng trở lại bình thường. Thực tế đã cho mơ ước trên một cái tát cảnh tỉnh.
Từ đây đến với sự bình thường còn lắm gian nan. Ngay cả khi vaccine xuất hiện, không phải tất cả mọi người đều có thể được tiêm phòng. Chúng ta quay trở lại văn phòng, với gia đình, gặp bạn bè, và đi xem phim với nhóm nhỏ, sau thành nhóm lớn. Những điều trên thật hấp dẫn, nhưng đường đến với chúng không bao giờ dễ dàng.
Các rạp phim cần một hệ thống hỗ trợ
Trước khi hứng chịu Covid-19, các rạp chiếu phim đã dần trở thành một giống loài có nguy cơ tuyệt chủng trong thời đại mà người ta có thể tận hưởng một bộ phim trên Netflix ngay trong ngôi nhà thoải mái của họ với chi phí rẻ hơn, không phải mua vé và gửi xe phiền phức.
Không chỉ Tenet, hệ thống rạp phim cần nhiều hơn một siêu phẩm để tồn tại và phát triển. Như các ngành nghề khác, ngành kinh doanh rạp phim đang chìm dần trong tuyệt vọng. Những ông lớn trong ngành vừa rồi đã sa thải hàng ngàn nhân viên. Nhiều cái tên còn lại đang kiện thống đốc New Jersey nhằm đòi quyền được tái hoạt động.
Thị trường nội địa lớn nhất của họ New York và Los Angeles thì đang đóng băng vô thời hạn. Các chủ rạp cần sự hỗ trợ lâu dài của chính phủ và cư dân địa phương để vượt qua đại dịch. Các rạp độc lập còn cần sự hỗ trợ này hơn nữa nếu muốn giữ mình sống sót trong thời kỳ chưa từng có tiền lệ này.
Studio đối đầu Netflix, mọi người chịu thiệt
Nếu vào một ngày đẹp trời bạn cảm thấy các dự án chiếu rạp thật vô vị và nhàm chán. Đừng sợ, bạn không bị mắc chứng không cảm xúc đâu. Vì đó chính là những tính từ miêu tả phim chiếu rạp hiện tại.
Covid-19 đã đẩy nhanh nhu cầu streaming ở Hollywood. Các studio lo sợ rằng sau khi đại dịch qua đi, khán giả đã quá quen với việc có phim chất lượng phục vụ tại gia đến mức không buồn đến rạp phim nữa. Cho nên, các studio này đã cố tình tích trữ những bộ phim đình đám nhất của họ thay vì chấp nhận chiếu trên Hulu, Netflix hay các nền tảng streaming khác. Tại sao họ phải chấp nhận mức giá $20 tiền thuê phim cho một hộ gia đình, trong khi họ có thể thu về $20 mỗi người ở rạp IMAX trong tương lai?
Người tiêu dùng như chúng ta lại mắc kẹt vào một mỡ hỗn độn giữa các nội dung streaming và những bộ phim quá thường để khởi động văn hóa chia sẻ. Netflix mới đây đã đầu tư mạnh tay vào các dự án hành động như The Old Guard hay Spencer Confidential.
Nhưng kinh phí của các dự án ấy không thấm vào đâu nếu so với số tiền WB và Disney bỏ ra cho những đứa con của hãng. Dĩ nhiên, kinh phí lớn không đồng nghĩa với chất lượng thượng thừa (Dark Phoenix, Dolittle). Các nhà phê bình nhận định những bộ phim được xem nhiều nhất ở Netflix không thực sự hấp dẫn và không có khả năng thay thế những bom tấn mùa hè.
Những mọt phim đồng ý với ý kiến này. Một nghiên cứu được Barclays – ngân hàng đầu tư đa dạng lĩnh vực có trụ sở chính ở London, Anh – thực hiện vào năm 2018 chỉ ra rằng người dùng Netflix nhận xét chất lượng nội dung của nền tảng này đang “giảm dần” so với các dự án đến từ các studio.
Chiến thuật hiện tại của các studio xuất phát từ ý tưởng Hollywood có thể tái hoạt động vào năm cuối năm nay hoặc đầu năm sau. Nhưng, trên thực tế, tình hình hiện nay ngày càng khó đoán. Không ai biết chắc rằng khi nào chúng ta mới có thể đặt chân đến không gian công cộng như rạp phim.
Các cuộc thăm dò hồi mùa xuân cho thấy khán giả đang vô cùng thận trọng với việc trở lại rạp phim, ngay cả khi biết bản thân phải chờ một thời gian dài để được chứng kiến một buổi ra mắt phim hoành tráng như trước kia.
Hollywood đã quá phụ thuộc vào các bom tấn
Việc đưa Tenet lên một nền tảng streaming là không khả dĩ – phim được xây dựng hoàn toàn cho mục đích chiếu rạp với một lượng lớn khán giả cùng lúc. Nhưng đây là lúc thích hợp cho các studio tái cân nhắc ưu tiên của họ.
Đến thời điểm hiện tại, studio đang cất nhắc thể loại phim siêu anh hùng bom tấn hoặc những dự án kinh dị kinh phí thấp với chất lượng đảm bảo doanh thu tương xứng, trong khi thể loại hài lãng mạng hoặc chính kịch lại dần bị lãng quên.
Nhưng đó lại chính là phân khúc vô cùng phù hợp cho streaming. Đây là thể loại đã đem lại thành công cho Netflix, Hulu và nhiều nền tảng khác. Về tổng thể, những bộ phim thế này hiếm khi bì được những phim tương tự được trình chiếu ở rạp. Các kênh streaming đã khai thác được vùng thiếu vắng một thể loại nhất định bị các studio truyền thống coi rẻ, như hài lãng mạng pha nét nghiêm túc hay dự án chính kịch tầm trung.
Có lẽ nếu các studio đầu tư xây dựng các dự án tương tự Palm Springs của Hulu hay Da 5 Blood của Netflix, họ có thể cạnh tranh với các kênh streaming, thay vì cắn răng chịu đựng chờ đợi một thời điểm tốt hơn để tung ra các bom tấn như Black Widow hay Top Gun 2.
Trải nghiệm phim chiếu rạp không bao giờ lỗi thời
Trong tình hình u ám hiện nay, điện ảnh vẫn có tin tích cực hơn. Độ háo hức mà khán giả dành cho Tenet chứng tỏ ai cũng vô cùng nhớ nhung một mùa phim hè đầy những bom tấn, và cảm giác đó sẽ không bao giờ phai nhạt.
Dạo gần đây, chúng ta được dịp chiêm nghiệm về những ký ức tốt đẹo nhất khi chúng ta còn có thể sải bước đến rạp phim- như khoảng khắc khán giả tại một rạp IMAX phải thốt lên khi một nhân vật nào đó bị sét đánh trúng trong Mission Impossible: Fall Out (Nhiệm Vụ Khả Thi: Hậu Quả), hoặc một chàng cứ thét lên “đúng rồi” khi Vin Diesel và đồng bọn kéo theo một chiếc két sắt khổng lồ khắp đường phố Janeiro, hoặc nhóm khán giả đã không ngừng cổ vũ cho Chris khi anh bước vào đoạn đối đầu cao trào trong Get Out (Trốn Thoát).
Chúng ta sẽ tiếp tục có những kỷ niệm như vậy, ngay cả khi Tom Cruise phải xây một thành phố biệt lập cho phim của anh ta. Cơ may chúng sẽ đến sớm khi No Time to Die (Không Phải Lúc Chết) của Daniel Craig ra mắt vào tháng 11 sắp tới. Đó hoặc là Fast & Furious 9 công chiếu vào mùa xuân năm sau.
Từ đây đến thời khắc ấy, các rạp phim sẽ cố gắng kéo dài sự sống với những thay đổi lớn lao, như cắt giảm số ghế trong rạp hay không cho phép khách xem đặt đồ ăn trong lúc xem. Một điều chắc chắn là những đêm đi xem với bạn bè sẽ là phao cứu sinh cho các rạp phim từ giờ đến khi tình hình khá khẩm hơn.
