Da 5 Bloods là câu chuyện về 4 cựu binh từng đến Việt Nam tham chiến. Giờ đây, họ quay trở lại chiến trường xưa để đem hài cốt của đồng đội năm xưa về đất mẹ, cùng với đó là số vàng cả 5 chôn giấu nhiều năm về trước. Bộ phim mới nhất của Spike Lee là tác phẩm về những bóng ma quá khứ chưa từng siêu thoát luôn bám lấy những người lính, nhất là những người lính da màu từng phục vụ chiến tranh Việt Nam.
Những người lính bị mắc kẹt
Cốt lõi của bộ phim nằm ở 2 từ: sang chấn và mâu thuẫn. Da 5 Bloods kết hợp 2 chủ đề ám ảnh nước Mỹ là chủng tộc và chiến tranh Việt Nam – còn được người Mỹ gọi là chiến tranh Mỹ (The American War). Đây là lựa chọn rất tham vọng của đạo diễn Spike Lee.
Chúng ta có thể đưa lính tráng trở về từ chiến tranh, nhưng không thể lấy chiến tranh từ họ. Những nỗi ám ảnh của nó bám riết lấy người lính và ăn dần họ từ từ, cho đến khi họ chỉ là một cái xác trống rỗng. Nhất là khi nói đến chiến tranh Việt Nam.
Cuộc viễn chinh thất bại để lại hội chứng Vietnam (Vietnam Syndrome), bao gồm nỗi ô nhục và PTSD, cho xã hội Mỹ. Đạo diễn Spike Lee thực sự trân trọng sự thật về cuộc chiến này, dù đó chỉ là phần nhỏ. Tuy nhiên, so với các khía cạnh phức tạp của nạn phân biệt chủng tộc được thể hiện trong phim, yếu tố chiến tranh Việt Nam lại bị lu mờ.
Đây là một điều dễ hiểu khi nghĩ về bản sắc phim ảnh làm nên tên tuổi nhà làm phim đứng sau dự án này. Spike Lee là đạo diễn nổi tiếng về cách ông tiếp cận chủ đề sắc tộc. Lee luôn biết cách kết hợp sự hài hước, bạo lực, chủ nghĩa hiện thực với cái nhìn đầy mỉa mai về cuộc vật lộn cho sự bình đẳng giữa hai màu da đen trắng.
Một bộ phim hợp thời
Có lúc phim của ông chỉ thuần giải trí hoặc mang tính lố bịch có chủ đích. Nhưng trọng tâm của Lee vẫn là người da đen. Da 5 Bloods không nằm ngoài giới hạn này. Lee xây dựng bộ phim đan xen thật nhiều thể loại, theo một trật tự được thay đổi liên tục. Chẳng hạn, Da 5 Bloods bắt đầu với một bộ phim chính kịch về người lính mang theo sang chấn tâm lý trở về quê hương. Sau đó, bộ phim đưa người lính trở lại sinh tồn nơi rừng hoang đầy những kẻ cướp lăm lăm họng súng, từ tính kịch tính cho đến tư liệu, Da 5 Bloods chuyển đổi rất nhịp nhàng.
Điều làm Da 5 Bloods khác biệt với các dự án quá khứ của Lee là lần này, bộ phim mới của ông thiếu đi những tiếng cười châm biếm và thiết lập một tông màu nghiêm túc, đen tối và ảm đạm hơn. Và bộ phim là tiếng nói lên án mâu thuẫn sắc tộc đang diễn ra ở Mỹ.
Cho dù đất nước này có trải qua bao nhiêu đời Tổng Thống, gốc gác của vấn nạn này đã bắt đầu với Washington và chưa có dấu hiệu dừng lại. Người Mỹ gốc Phi là những người đã xây dựng nước Mỹ. Họ xây đồn điền, nhà cửa, đường xá, chăm sóc con cái của người Mỹ da trắng, và khi Tổ quốc cần họ phụng sự, họ ra đi. Tính mâu thuẫn ở đây là giá trị của họ chưa bao giờ bình đẳng với những đồng bào của họ, chỉ có thấp hơn.
Yếu tố chính trị là xương sống của Da 5 Bloods. Vấn đề lớn nhất là cách thức truyền tải đơn điệu và không đủ gần gũi với khán giả Việt Nam. Cho nên, với các cá nhân am hiểu chính trị quốc tế, bộ phim này sẽ để lại ấn tượng tốt hơn.
Ngược lại, đối với các cá nhân không hứng thú với chính trị, Da 5 Bloods không khác gì một bộ phim hành động thông thường chứa yếu tố về chiến trạnh Việt Nam và có sự tham gia của một số diễn viên Việt. Nhưng hẳn là Lee không mấy quan tâm về điều này. Ông đã trình bày một luận điểm rõ ràng về góc nhìn của mình với tư cách là một công dân gốc Phi ở Mỹ, người lớn lên trong giai đoạn quá trình đòi bình đẳng sắc tộc ở quê nhà diễn ra gay gắt.
Đặt vé xem phim tại: https://ticketbox.vn/movies/
